Türk Kültüründe Yönetmek adlı kitabında Acar Baltaş, harika bir tespit yapar: "...Batı dillerinde 'vefa', 'hatır', 'gönül' kelimelerinin karşılığı yoktur. Çünkü bu dillere kaynaklık eden kültürlerde bu kavramlar yoktur. Buna karşılık 'vizyon', 'misyon', 'strateji', 'proje' kavramlarının karşılığı da bizim dilimizde bulunmaz. Bir kültürün düşünme biçimini yansıtan dil psikolojisi, kavramların zihnimizdeki karşılığını da anlatır bize."
Bu yaklaşımla, resmi dil otoritemiz Türk Dil Kurumu'nun "hata" sözcüğüne verdiği karşılığa bakıyorum; "1- Yanlış, 2- İstemeyerek ve bilmeyerek yapılan yanlış, kusur, yanılma, yanılgı. 3- Suç, günah, kusur... Evet "resmi" zihin yapımızın "hata" kelimesine yüklediği anlamlar bunlar...
Oysa araştırma, geliştirme, yenilikçilik, buluşçuluk kültüründe hata "öğrenme" olarak tanımlanıyor. En olumsuz ifadesi "maliyet" sayılıyor.
Bugün Türkiye, Ar-Ge'ye para harcamayı, "şükür ki" öğrenmiştir. AR-GE'nin AR'ını temsil eden araştırmaya, milli gelirinin yaklaşık %1'ini harcayacak düzeye gelmiştir.
Fakat Ar-Ge'nin geliştirmeyi temsil eden GE'sinde, ciddi kültürel bariyer sorunlarımız vardır. Bu da icat çıkarana duyulan tedirginlik, eski köye yeni adet getirene karşı beslenen düşmanlıktır.
Hataya yer vermeyen bir çalışma ortamında, kadrolarımızın üzerinde "icat et fakat ilk denemede... başaramazsan yandın!" baskısı vardır. Patron; parasını ödediği adamın kendisinden daha akıllı olmasına "tahammül" edememekte, hataya "göz yummamayı" bir "yönetim erdemi" saymaktadır.
Tam da bu noktada önerim şudur: Bayanlar baylar, kurumunuzu, şirketinizi "Rönesans" düzlemine taşıyacak iseniz, lütfen kadrolarınıza "hata yapma özgürlüğü" tanıyın. Hata yapanı ödüllendirin. Hata yapmayanın ise araştırsa dahi geliştiremeyeceğini bilin!..
http://www.sabah.com.tr/Yazarlar/oguz/2011/11/05/hata-ozgurlugu
9 Kasım 2011 Çarşamba
9 Ekim 2011 Pazar
Kardeşim Sen Düşünceden İbaretsin
[youtube http://www.youtube.com/watch?v=clmvdyyhJRo&w=420&h=315]
Kardeşim sen düşünceden ibretsin geriye kalan et ve kemiksin
gül düşünür gülistan olursun
diken düşünür dikenlik olursun..
Aya öfkelenmişim ben kapkara bir gece olmuşum.
Padişaha kızmışım,
çırılçıplak bir fukara olmuşum.
Güzeller sultanı gel demiş,
evine çağırmış beni.
Ben bir yolunu bulmuşum,
yola baş kaldırmışım.
Sevgilim baş çeker, naz ederse,
gamlara atar, kararsız korsa beni,
bir kez olsun ah demem, inad için.
Ah’a da kızmışım.
Bir bakarsın altınla aldatırlar beni o.
Bir bakarsın şanla şerefle.
altın falan istemem,
şanla şerefe hele çoktan boş vermişim.
Ben bir demirim,
mıknatıstan kaçıyorum.
Bir saman çöpüyüm ben,
mıknatıslara yan çizmişim.
Havaya, toprağa isyan etmişim,
Altı yöne Beş duyuya isyan etmişim.
Ateşe, suya isyan etmişim.
öyle bir zerreyim ki artık,
bütün âleme isyan etmişim.
Düşman saçma sapan laflar eder,
duyar can kulağım.
Benim için kötü şeyler düşünür,
görür can gözüm.
Üzerime köpeğini salar,
ısırır köpek ayağımı,
çok acılar çekerim, çok acılar.
Köpek değilim, onu ısıramam,
ısırırım dudağımı.
Büyük kişilerin sırlarına ortağım,
gene de na şu kadar övünemem.
Bütün ayıplar bende ama,
ne yapıp yapmalı,
ulaşmalı dostlara,
geride kalmayı kendime yediremem
Mevlana Celaleddin Rumi
Kardeşim sen düşünceden ibretsin geriye kalan et ve kemiksin
gül düşünür gülistan olursun
diken düşünür dikenlik olursun..
Aya öfkelenmişim ben kapkara bir gece olmuşum.
Padişaha kızmışım,
çırılçıplak bir fukara olmuşum.
Güzeller sultanı gel demiş,
evine çağırmış beni.
Ben bir yolunu bulmuşum,
yola baş kaldırmışım.
Sevgilim baş çeker, naz ederse,
gamlara atar, kararsız korsa beni,
bir kez olsun ah demem, inad için.
Ah’a da kızmışım.
Bir bakarsın altınla aldatırlar beni o.
Bir bakarsın şanla şerefle.
altın falan istemem,
şanla şerefe hele çoktan boş vermişim.
Ben bir demirim,
mıknatıstan kaçıyorum.
Bir saman çöpüyüm ben,
mıknatıslara yan çizmişim.
Havaya, toprağa isyan etmişim,
Altı yöne Beş duyuya isyan etmişim.
Ateşe, suya isyan etmişim.
öyle bir zerreyim ki artık,
bütün âleme isyan etmişim.
Düşman saçma sapan laflar eder,
duyar can kulağım.
Benim için kötü şeyler düşünür,
görür can gözüm.
Üzerime köpeğini salar,
ısırır köpek ayağımı,
çok acılar çekerim, çok acılar.
Köpek değilim, onu ısıramam,
ısırırım dudağımı.
Büyük kişilerin sırlarına ortağım,
gene de na şu kadar övünemem.
Bütün ayıplar bende ama,
ne yapıp yapmalı,
ulaşmalı dostlara,
geride kalmayı kendime yediremem
Mevlana Celaleddin Rumi
18 Mayıs 2011 Çarşamba
Girişimcilik
Bir yabancı, Syrakusa Kralı Dionysios'a iyi bir para karşılığı uyruklarının kendisine karşı hazırlayacakları bütün kundakları sezinleyip meydana çıkarmanın şaşmaz yolunu öğretebileceğini orada burada söyleyip herkese duyuruyor.
Haberi alan Dionysios çağırtıyor adamı, korunması için böylesine gerekli bir ustalığı öğrenmek için. Yabancı gelip kendisine öğretecek hiçbir hüneri olmadığını, yalnızca ona bir torba altın vererek yaman bir sırrı elde ettiğini sevinçle ilan etmesini söylüyor. Kral beğeniyor bu buluşu ve beşyüz altı saydırıyor yabancıya.
Çok yararlı bir bilgi edinmeden kim olduğu bilinmeyen bir adama bu kadar büyük bir para verilebileceğini düşünemiyor kimse, düşmanlarının çekinmesini sağlıyor bu söylenti.
Eğer blog yazıyorsanız, bir hikayeden alıntı yapsanız bile bir şeyler yazmak zorundasınız ki artık haber sitlerinin uslubuyla "aynı şeyleri" yazarak "hiç bir şey" anlatmayan bir çok blog var bende bu hikaye üzerine yalan yanlış bir şeyler yazacağım sürç-i lisan ettiysek affola
1.sınıf girişmci/yatırımcıların en önemli özelliği "hayal satmaktır" en büyük hayali IBM firmasına satan benim tarih bilgim kadarıyla sanırım Bill Gates, yukarıda anlatılan vatandaş gibi tarihde bir çok hayal satılmıştır ancak Bill'in hayali hala devam ediyor, hala gelir sağlıyor.( Teknolojiye yapılan ilk yatırımda 1847 beylerbeyi sarayında telgrafa yapılmıştır bunuda yeri gelmişken söyleyeyim konu komşu ne kadar bilgili olduğumu görsün :P)
Yukarıda anlatılan vatandaşdan alınacak dersler var, plan yapmak, ortam hazırlamak, hayal satmak, iş fikri, planı yürütmek, yapabileceğine inandığı iş için başka ülkere gidebilmek....
Bill Gates IBM e "hiç bir şey" satıyor.
14 Mayıs 2011 Cumartesi
Tadabilecek Ruh Gerekir
Talih insana bütün nimetlerini verse, onları tadabilecek bir ruh gerekir. Bizi mutlu eden, bir şeyin sahibi olmak değil, tadına varmaktır. Montaigne – Denemeler – s141
Hepimiz bir şeyleri elde etmek için koşuşturup duruyoruz, bu koşuşturmaca da neyi niçin kovaladığımızı bazen unutabilir bazen de o koşuşturmaca da durup yahu ben nereye doğru gidiyorum diyebilmeli insan. Bir çoğumuzun koşuşturması ilkokul 1.sınıfta başladı, 1.sınıftayken sene sonunda bir karne daha alacağımızı bu karne ile 2.sınıfa geçeceğimizi onun için derslerden yüksek notlar almamız gerektiğini öğrendik o gün bugündür sürekli bir adım yukarı çıkmak için mücadele veriyoruz işte tam burada aslında bir adım yukarı çıkmak değil yukarıdaki hazzın tadına varmak bizi mutlu edecektir diyor Montaigne. Eğer amacımıza ulaştığımızda bu hazzı alabiliyorsak emek verdiğimiz, üzerinde günlerce çalıştığımız şeyin ne kadar doğru olduğunu anlarız, ki etrafımızdaki başarılı insanların bizden en büyük farkı da bu olsa gerek her adımını mutlu bir şekilde atması ve biliyor ki daha atacağı çok mutlu adımlar var.Michael Jordan söylediği bir şey var
Basketbol sahasına adım attığım her gün, dünyanın zirvesinde bile olsam, kanıtlayacak bir şeylerim olduğunu hissettim.
Ve gerçekten öyledir NBA in MJ ye verdiği bir ödül vardır “en değerli oyuncu ödülü” ve NBA bu ödülü almasının nedeninin basit olduğu söylendi "13 sezondan sonra, hala her gece oraya çıkıp Michael Jordan gibi oynuyorsun".
Dünya, başarı hakkında söylenen öğütleri ispatlayacak adamlarla dolu. Gerçekten yatığımız işlerden haz alıyormuyuz? Zirve için mücadele ediyorsak zirveye geldiğimizde bile bu işi yapmaya devam edek miyiz?
Ev, mal, mülk, yığınla tunç ve altın;
Yarasına merhem olmaz
Vücudunda, ruhunda dert olan adamın.
Eldeki nimetleri tadabilmesi için
Keyfi yerinde olmalı insanın.
Ev bark neye yarar dertli, korkulu olana
Gözleri çipli olan ne yapsın tabloyu,
Damlalı hasta neden gitsin hamama?
Montaigne - Denemeler - s141
6 Mart 2011 Pazar
It Might Get Loud - Gürültü Ustaları Belgeselinden notlar.
It Might Get Loud, ABD yapımı, Davis Guggenheim imzalı bir belgeseldir. Her biri kendi döneminin ünlü gitaristlerinden olan Jimmy Page, Edge ve Jack White’ı buluşturan film, bu gitaristlerin kariyerlerine ve stillerine odaklanmakta, elektrogitar geçmişlerini konu almaktadır. Film 29. İstanbul Uluslararası Film Festivali 2010 kapsamında Gürültü Ustaları adıyla gösterilmiştir. Kaynak
26 Şubat 2011 Cumartesi
21.yy rüyaları ve gmail
Rüyaların çok özel şeylle olduğuna inan biriyim ve her özel şey gibi bu konunda yakın arkadaşlara dahi anlatılmamasından yanayım ama dün gece rüyamda gmail e spam düşdüğünü görünce aklıma şunlar geldi.
Rüya konularını işleyenler belli bir birikimden sonra "Rüya tabirlerini yazmıştır" ama burada internet kavramı pek karşımıza çıkmıyor, 1.Sebeb bu tür kitaplar yazıldığında internet kavramı yoktu 2. sebeb internet olsa bile nasıl yorumlanıcak, biraz anlatınca saçma şeyler çıkıyor meydana, rüyadam google açılmadı, hotmail şifremi unutmuşum, 2.000 kişini beni takip ettiğini gördüm felan 3.Sebeb her rüya anlamlımıdır?
Benim rüyada ise gmail in gelen kutusuna spam düşdüğünü gördüm ve rüyada çok sıkıntılıydım, sonucunu bildiğim hallde gugılladım, "rüya" sonuçları döndü ama "spam" tabiki dönmedi :)
Bunun en büyük nedeni bilgisayarla fazla zaman geçirmek gerek olsa. Ama ilerki yıllarda rüya tabirleri kitaplarını bu konularla günceller sanırım.
Rüya konularını işleyenler belli bir birikimden sonra "Rüya tabirlerini yazmıştır" ama burada internet kavramı pek karşımıza çıkmıyor, 1.Sebeb bu tür kitaplar yazıldığında internet kavramı yoktu 2. sebeb internet olsa bile nasıl yorumlanıcak, biraz anlatınca saçma şeyler çıkıyor meydana, rüyadam google açılmadı, hotmail şifremi unutmuşum, 2.000 kişini beni takip ettiğini gördüm felan 3.Sebeb her rüya anlamlımıdır?
Benim rüyada ise gmail in gelen kutusuna spam düşdüğünü gördüm ve rüyada çok sıkıntılıydım, sonucunu bildiğim hallde gugılladım, "rüya" sonuçları döndü ama "spam" tabiki dönmedi :)
Bunun en büyük nedeni bilgisayarla fazla zaman geçirmek gerek olsa. Ama ilerki yıllarda rüya tabirleri kitaplarını bu konularla günceller sanırım.
24 Şubat 2011 Perşembe
Şampiyonlar ligini playstation reklamları
Arsenal - Barsenola maçını izlerken fark ettim, zaten fark etmemek elde değil heleki yorumcu hikmet karaman ise bazen öyle muhabbet oluyorki - Xavi elini kaldırdı bunda var bişiler, - derinlemesine paslar gol olabilir felan,
Bu resim 2010 Şampiyonlar liginden Playstation reklamlarmı. Uzun süredir beyaz üzerine siyah PS3 yazıları değişmemişdi.
Bu sene kırmızıyı kullnamışlar, ama yine bazı maçlarda beyaz üzerine siyah.
bu reklam panolarına verilen reklamlardan daha etkili olanı sanırım, gol atan oyuncunun ve giren çıkan oyuncunun adının verildiği bilgi bandı, çünkü maç esnasına reklam panolarına bakıyoruz ama kim girdi kim çıkdı diye özellikle bilgi bandını okuyoruz ve o reklamı görmüyoruz okuyoruz, çünkü okumak için yöneldiğimiz bir alan. Örneğin Giren oyuncu = Xavi Çıkan yoncu Puyol Sony gibi.
Bu resim 2010 Şampiyonlar liginden Playstation reklamlarmı. Uzun süredir beyaz üzerine siyah PS3 yazıları değişmemişdi.
Bu sene kırmızıyı kullnamışlar, ama yine bazı maçlarda beyaz üzerine siyah.
bu reklam panolarına verilen reklamlardan daha etkili olanı sanırım, gol atan oyuncunun ve giren çıkan oyuncunun adının verildiği bilgi bandı, çünkü maç esnasına reklam panolarına bakıyoruz ama kim girdi kim çıkdı diye özellikle bilgi bandını okuyoruz ve o reklamı görmüyoruz okuyoruz, çünkü okumak için yöneldiğimiz bir alan. Örneğin Giren oyuncu = Xavi Çıkan yoncu Puyol Sony gibi.
Cem Yılmazı, Cemil Meriç ile yorumlamak. Küfür ve cinsellik gibi konular.
Cemil Meriç in Bu Ülke adlı kitabını okurken not almışım(bkz:okuyom ben yaaa).
Düşünmek, insan üzerine düşünmek, mutlaka yasak bölgelerden bir kaçına dalıp çıkmakla olur.
Cem Yılmaz da bir düşünürdür, yapıtğı gösterilerde her zaman bir türk insanı profili çizer, bizi bize anlatır, arif kareketerini çizmek için türk insanı üzerinde düşünmesi gerekir. İnsan üzerinde düşünme süreci başalyınca Cemil Meriç'in de dediği gibi Cem Yılmazın bir kaç yasak bölgeye girmesi gerekir. Nedir bu yasak bölgeler küfür, cinsellik, kişisel ihtiyaçlar, tuvalet gibi konular. Bu konulara değinmemesi kaçınılmazdır. Bu kaçınılmazlık adamın yaptığı işin bir parçası bir gereğidir.
Bizim yasak bögelerimizi filmlerinde daha net anlatmışdır aslında. Tek kişilik gösterilerinde yine bu profili çizer ama görüntü olmaz. Filmlerinde Arif karekterini hem görüntülü olarak izleriz hemde anlattıklarını dinleriz, bakınız arifin japon turistlere karete yapması. Cem Yılmaz bu konuyu en son Fatih Altaylının sorması üzerinde yine açıkladı, hülasası şuydu " çok küfür etmek veya çok cinsellikden bahsetmiyorum o zaten bizim insanımızda var ".
Cem Yılmazın internetde olan bütün videolarını, ropörtajlarını okumaya ve izlemeye gayret ediyorum, dikkat ederseniz aynı şeyleri, aynı tabirleri, daha önce kullandığı espirleri ikilemez.
En sevdiğim cevap ise, Çocuklar sizi izleyip çok küfür ediyorlar? Sorusuna Cem in verdiği cevap: Abi film bunu üzerine olabilir mi? Formülünün böyle bulunması zoruma gidiyor. Küfürle güldürmek. Küfürle güldürmek diye bir formül yok ki, varsa böyle bir formül çık dışarıda uygula. :)
Cemil Meriç in bu sözünü okuyunca aklıma gelen ilk isim Cem Yılmaz oldu sonra bunu yazayım dedim. Birde Fatih Altaylının sorduğu bir soru var Genç mizahçılar siyasetten kaçıyor diye onu bir izleyin, Cemin biraz ciddi bir konudan derdini anlatmaya başlayınca, Fatih Altaylı bile ben sıkıldım ya dedi.
Düşünmek, insan üzerine düşünmek, mutlaka yasak bölgelerden bir kaçına dalıp çıkmakla olur.
Cem Yılmaz da bir düşünürdür, yapıtğı gösterilerde her zaman bir türk insanı profili çizer, bizi bize anlatır, arif kareketerini çizmek için türk insanı üzerinde düşünmesi gerekir. İnsan üzerinde düşünme süreci başalyınca Cemil Meriç'in de dediği gibi Cem Yılmazın bir kaç yasak bölgeye girmesi gerekir. Nedir bu yasak bölgeler küfür, cinsellik, kişisel ihtiyaçlar, tuvalet gibi konular. Bu konulara değinmemesi kaçınılmazdır. Bu kaçınılmazlık adamın yaptığı işin bir parçası bir gereğidir.
Bizim yasak bögelerimizi filmlerinde daha net anlatmışdır aslında. Tek kişilik gösterilerinde yine bu profili çizer ama görüntü olmaz. Filmlerinde Arif karekterini hem görüntülü olarak izleriz hemde anlattıklarını dinleriz, bakınız arifin japon turistlere karete yapması. Cem Yılmaz bu konuyu en son Fatih Altaylının sorması üzerinde yine açıkladı, hülasası şuydu " çok küfür etmek veya çok cinsellikden bahsetmiyorum o zaten bizim insanımızda var ".
Cem Yılmazın internetde olan bütün videolarını, ropörtajlarını okumaya ve izlemeye gayret ediyorum, dikkat ederseniz aynı şeyleri, aynı tabirleri, daha önce kullandığı espirleri ikilemez.
- Eleştiri: Gore çok küfürlü olmuş a.k? Cem: Halbuki seyircinin kendisi var sahnede. Ben seni görüp yazıyorum o filmi.
- Eleştiri: Çocuklar etkileniyor sizi örnek alıyor? Cem: Çocuk beni izliyorsa filmi yapsın, niye küfür ediyor :)
En sevdiğim cevap ise, Çocuklar sizi izleyip çok küfür ediyorlar? Sorusuna Cem in verdiği cevap: Abi film bunu üzerine olabilir mi? Formülünün böyle bulunması zoruma gidiyor. Küfürle güldürmek. Küfürle güldürmek diye bir formül yok ki, varsa böyle bir formül çık dışarıda uygula. :)
Cemil Meriç in bu sözünü okuyunca aklıma gelen ilk isim Cem Yılmaz oldu sonra bunu yazayım dedim. Birde Fatih Altaylının sorduğu bir soru var Genç mizahçılar siyasetten kaçıyor diye onu bir izleyin, Cemin biraz ciddi bir konudan derdini anlatmaya başlayınca, Fatih Altaylı bile ben sıkıldım ya dedi.
23 Şubat 2011 Çarşamba
Binary sistemi anlamak
Bilgisayarımızda yaptığımız her işlem, baktımız her resim, yazdığımız her yazı, her veri 0 ve 1 lerden oluşur. Okuduğuz bu yazılar, baktığınız bu web sayfası dahi başka bir bilgisayarın sabit sücünün belleğindeki 0 ve 1 lerin dizilişinden ibarettir.
Bilgisayarın kullandığı bir dil vardır Binary. Binary türkçe karşılığı ikilik sistemdir, yani iki tane rakam kullanır 0 veya 1. Biz insanlar ise 10 luk sistem olan 0 dan 9 kadar olan rakamları kullanırız bu sistemde decimal sistemdir. Bilgisayarın 0 ve 1 ler ile bağlantısı nedir, kopyalayıp yapıştırıdğımız resimler, izlediğimiz filimler, yazdığımız yazılar nasıl olurda bilgisayar ortamında 0 ve 1 lerden oluşur.
Bilgisayardaki verilerin boyutunu belirlerken kullandığımız tanımlamalar vardır megabyte, kilobyte, byte gibi aşşağıdaki tabloyu incelerseniz bilgisayarda kullanılan en küçük birimin bit olduğunu görürsünüz.
Bir disketi ele alalım disketlerin boyutları 1.44 Mb dır ki bu da kabaca 150.994.944 Bit dir (yüz elli milyon dokuz yüz doksan dört bin dokuz yüz kırk dört) Hesaplama şekli basittir 1.44 Mb ı önce Kilobyte sonra byte sonra bit e çevirdiğinizde 1.44 megabyte ın kaç bit ettiğiniz bulursunuz.
Bit ise yanlızca 0 veya 1 lerden oluşur şimdilik nasıl 0 veya 1 lerden oluştuğu bizi ilgilendirmiyor 1Bit de 0 veya 1 bilgisi olduğu bilmeniz yeterlidir. Her türlü verinin 0 ve 1 lerden oluştuğu söylemiştik. Bilgisayarınızdaki bir "Olu_Ozanlar_Dernegi.Avi" adlı bir filimi flash belleğinize attığınızda 0 ve 1 ler belli bir düzene göre sıralanacaktır ve bunu başka bir bilgisayarda açtığınızda media player bu dosyayı bir video dosyası olduğunun algılayacaktır çünkü 0 ve 1 ler sıralanırken ve düzenlenirken video şablonunda düzenlenmiştir. Bu 0 ve 1 lerin nasıl düzenlediği emin olun hiçde ilgi çekici değildir, bizde zaten bunların nasıl düzenlenendiğiyle ilgilenmeyeceğiz. Anaşılması daha kolay olması için örnekleri çoğaltalım. Bu web sayfasıda bir bit öbeğinden oluşur ve bu bit lerden bazıları yazıları, bazıları tabloları, bazıları kalın yazıları, bazıları resimleri temsil edecektir ve nihayetinde bir web sayfası oluşacaktır. Eğer siz bu web sayfasını "farklı kaydet" seçeneği ile kaydedersek başka bir bilgisayardaki 0 ve 1 leri sahib olduğunuz bilgisayarın sabit sürücüsüne kaydedersiniz. Bu web sayfasının 5Megabyte dan oluştuğunu varsayarsak 5milyon bit i sabit sürücümüze kaydederiz.Mega milyon demektir 15mega x 15 milyon x yapar.
Bilgisayarın 0 ve 1 leri nasıl kullandığını kısaca anladık. Peki hard diskimize bir veri kaydettiğimizde düzenlenip kaydolan bu 0 ve 1 ler nerede?
Bu 0 ve 1 ler manyetik bir biçimde hard diskimizin üzerine kaydolurlar. Üzerine kaydolurlar doğru bir tanımlamadır çünkü bir diskete de veri kaydettiğinizde, disketin plağını içinden çıkartıp elinizin arasında biraz gezdirirseniz plağın üzerindeki manyetik parçacıklardan bazı 0 ve 1 ler silinmiş olur ki 0 ve 1 lerin düzeni bozulur artık o verilere ulaşamayız.
Kaydettiğiniz web sayfasını hatırlayın onu bir diskete kopyaladığımızda manyetik parçalar belli bir düzen içinde 0 ve 1 leri temsil edecek ve bu temsil web sayfamızı oluşturacak. Manyetik nesnelerin bir pozitif kutbu birde negatif kutbu vardır. Pozitif kutup yukarıya negatif kutup aşşağıya baktığında bu dizilim 1 i temsil eder bunu ters çevirdiğimizde 0 ı temsil edecektir. Pozitif kutup yukarıya negatif kutup aşşağıya baktığında bu dizilim 1 i temsil ettiğine göre bu dizilim 1Bit tir. Elimizde bir tane manyetik nesne var ve bu 1 i temsil ediyor eğer bu 0 da temsil etseydi yine 1Bit olacaktı. O halde 5Megabyte lık bir web sab sayfasını diskete kaydettiğimizde 5 milyon tane 0 veya 1 leri temsil etmek için 5 milyon manyetik parçaya ihtiyacımız vardır. Burada yine hatırlatmakda fayda var 1 manyetik parça 1Bit dir. Disketimizdeki 5 milyon manyetik parçayı kullandık, disketimizin toplam boyutu kabaca 15 milyonBit olduğuna göre hala alnımız var :) İşte disketimize 1.44 Mb lık bir dosya attığımızda 0 veya 1 i temsil etmesi için kullanabileceğimiz olan manyetik parça kalmadığı için disketimizin alanı dolar. Şimdi tek bir manyetik nesne ile 0 veya 1 i temsil ettik peki, resimleri, yazıları, kalın yazıları nasıl ifade edilir?
Önce şu soruyu sormakda fayda var tek bir manyetik parça ile 0 veya 1 i göstere bildiğimize göre daha büyük sayıların ifadesi nasıl olacak? Aşşağıdaki abaküse bakalım.
Bu Abaküsde 8 tane hane var 1.kolonda 5 tane boncuk var bu boncuklar 5 rakamını ifade ediyor 2.kolonda 5 tane boncuk var ve buda 5 rakamını ifade ediyor 5.kolonda 2 tane boncuk var buda 2 rakamaını ifade ediyor. Bu Abaküs örneğini somutlamak için iyi örnek bunu unutmayın.
Biz insanlar 789 gibi bir sayıyı kullanırken bu sayının bazı şeyler ifade ettiğini biliriz. 7 yüzler basamağındadır 8 onlar 9 ise birler yani 7 tane 100 + 8 tane 10 + 9 tane 1 = 789 Bilgisayarımız 0 ve 1 leri ifade edebildiğine göre :) 789 gibi bir sayısı nasıl ifade ederiz. Yukarıdaki abaküsü unutmayın aslında bilgisayarda abaküs gibi bir yapı kullanır :)
İkilik sayı sistemine hoş geldiniz beyler. İkilik sistemde durumu şöyle izah edebiliriz. Decimal sistemde bizler onar onar atlarız 1 10 100 1000 gibi ikilik sistemde ise 2 nin katları vardır ve diziliş aşşağıdaki gibidir.
En sağdaki basamak 1 i temsil eder sonraki basamak 2 sonraki basamak 4, 8, 16 ... Yukarıdaki kümelenme tek seferde 8 adet 0 veya 1 i temsil edebilir.(İşte 8 tane rakam veya 8 bit ) Yukarıdaki sayı düzenin her rakamın altında bir manyetik kutup olduğu düşünün. Daha kolay anlaşılması için biraz tanımlama yapalım ve örneklere geçelim.
Bigisayarların entegre ve bir takım donanımlardan oluştuğunu biliyoruz bilgisayarımız yukarıdaki hesaplamaları transistörler ile gerçekleşir. Transistörler donanımların bir alt birimidir. Transistörlerde elektrik var veya yoktur. Transistörlerin tanımı ile ilgilenmeyceğiz şimdilik bunları boşverip transistörleri lambalara benzetelim. Lambada elektrik olduğu durumda lamba yanacak ve 1 i ifade edecektir, lamba yanmadığında ise 0 ı ifade edecektir.
Yukarıdaki örnekdeki lambalar mavi ise lamba yanıyor siyah ise lambanın kapalı durumudur. Yukarıda 8 tane kümelenmiş 8 adet lamba var bunlar sadece 2 tane lamba açık bu iki lambanın temsil ettiği rakamlar 1 ve 2 bu rakamları toplarsak 3 işte hülasası budur :) Bilgisayarın sayıları ifade etmesinde lazım olan bir grup lambadır, bu lamlarda yukarıdaki düzenin birer rakamını temsil eder. Bunu yazmak istediğimizde şöyle yazarız soldan soğa doğru bakalım 128 deki lamba 0, 64 deki lamba 0, 32 deki lamba 0 ..... 2 deki lamba yanıyor 2 yi ifade eder 1 deki lambada yanıyor 1 ise " 00000011 "
[caption id="attachment_10" align="alignnone" width="190" caption="binary"]
[/caption]
Yukarıdaki dizliş 5 i ifade edecektir 1 ve 4 kolonundaki lambalar açık elimizde 1 ve 4 var 1 + 4 = 5
Yukarıdaki dizliş ise 16 i temsil ettiğini görüyoruz yazmak istediğimizde nasıl olacaktır bir düşünün. 00010000 şeklinde değil mi? Bunu soldaki sıfırlar olmadan da yazabiliriz "10000" Şimdi aşşağıdaki örnekleri binary sisteminde yazmaya çalışın.
Sayıları ifade etmek için sürekli 8 li kümelerden oluşan lambaları kullandık. 1 tane lamba veya transistör 1 rakamı ifade ettiğine göre 8 tane lamba 8Bit i ifade edecektir. Artık bilgisayar gibi saymayı ve yazmayı öğrendik oldukça ilginç bir sistemi var. Bir röportajında Bill Gates e imkanınız olsaydı ne yapmak istersiniz gibisinde bir soru sorulduğunda de söylediği bir şey var " Bell labaratuarlarında transistörlerin nasıl icad edildiğini görmek isterdim" Bilgisayarımız 4 rakamını elde etmek için 8 tane transistörü kullanacak ve " 00000100 " düzeni ortaya çıkacak peki bunu neresi kullanışlı :S ?
Bunun için biraz geriye gidip basit bir hesap makinasını inceleyelim basit bir hesap makinası toplama, çıkarma, bölme ve çarpma yapıyor. Hesap makinası 2 + 4 gibi bir hesabı nasıl yapar? Bu işlemi yazdığımızda ekran bu rakamlar kalabiliyor o zaman ilk olarak 2 rakamını sonra +(toplama) işaretini sonra 4 rakamını ardından = (eşit) işaretini ve sonuç olan 6 rakamanı belleğinde tutması gerekir. Hesap makineleri bu rakamları tutmak için "Register"ları kullanırlar. Register ın türkçe karşılığı ise bellektir. Bir register 8Bit tir. 1 tane register ın içine bakarsak 8 tane bit yani 8 tane lamba görürüz o zaman şunun söyleyebiliriz basit bir hesap makinasında 5 tane register vardır çünkü 5 tane ifade etmemiz gereken rakam ve işaret var. 2 + 4 = 6 aşşağıdaki resimde daha iyi anlaşılır.
2 + 4 = 6 gibi bir işlemde iste durum şöyle olacaktır.
+(artı) - (eksi) = (eşittir) gibi işaretleri nasıl tutuğuyla ilginemeyeceğiz. Buraya kadar bilgisayarın 0 ve 1 leri nasıl kullandığını umarım anlatabilmişimdir.
Şimdi tekrar örnek yapalım.
1Byte 8 bit ve her bir bit de 2 olası değer olduğuna göre 2 üzeri 8 = 256 ise 255 tane olası değer kullanabilirim, o halde 256 sayısını hesap makinasında nasıl ifade edicem? 1bit e ihtiyacım var 256 lar basamağında bir lamba açık 128 ler basamağından hemen sonra gelen basamak ise kapalı o halde bir tane açık lambaya ve 8 tane kapalı lambaya ihtiyacım var 100000000
Bilgisayarımız A harfini saklamak için yine 1Byte kullanacaktır peki bunu nasıl yapar? Not: Byte kısalması büyük "B" Bit in kısaltması küçük "b" dir bundan sonra bu şekilde kullanıcam. aschiitable.com da bazı sayıların karşılıklarını görebilirsiniz. ASCII bilgisayardaki dilleri ifade etmek için kullanılan kodlama düzenidir. Bu düzende bilgisayarın A harfini elde etmesi için 1Byte kullanıcak ve 65 sayısını oluşturacaktır. ASCII kodlamanın diğer bir adı 8bit ASCII dir 256 tane karekteri ifade eder. 8bit lik ascii kodlamada ingilizce kullanan ülkeler için bir sorun yokken geri kalan tüm dillerde sorun vardır. Bunun için geliştirilmiş Unicode vardır. Unicode yeryüzündeki tüm karakterlere bir sayı değeri atamayı amaçlamaktadır. İşte bir metin belgesinin nasıl 0 ve 1 leri kullanarak oluştuğu anlamış olduk. Bit kavramını heryerde duyacaksınız çünkü bilgisayar kullanır :) video veya resimlerin nasıl bit leri kullarak oluştuğu belki başka bir dökümanda anlatabilirim. Teşekkürler.
Kaynakça;
Bilgisayarın kullandığı bir dil vardır Binary. Binary türkçe karşılığı ikilik sistemdir, yani iki tane rakam kullanır 0 veya 1. Biz insanlar ise 10 luk sistem olan 0 dan 9 kadar olan rakamları kullanırız bu sistemde decimal sistemdir. Bilgisayarın 0 ve 1 ler ile bağlantısı nedir, kopyalayıp yapıştırıdğımız resimler, izlediğimiz filimler, yazdığımız yazılar nasıl olurda bilgisayar ortamında 0 ve 1 lerden oluşur.
Bilgisayarın 0 ve 1 ler İle Bağlantısı Nedir?
Bilgisayardaki verilerin boyutunu belirlerken kullandığımız tanımlamalar vardır megabyte, kilobyte, byte gibi aşşağıdaki tabloyu incelerseniz bilgisayarda kullanılan en küçük birimin bit olduğunu görürsünüz.
| 1 Byte | 8 Bit |
| 1 Kliobyte | 1024 Bytes |
| 1 Megabyte | 1024 Kb |
| 1 Gigabyte | 1024 Mb |
Bir disketi ele alalım disketlerin boyutları 1.44 Mb dır ki bu da kabaca 150.994.944 Bit dir (yüz elli milyon dokuz yüz doksan dört bin dokuz yüz kırk dört) Hesaplama şekli basittir 1.44 Mb ı önce Kilobyte sonra byte sonra bit e çevirdiğinizde 1.44 megabyte ın kaç bit ettiğiniz bulursunuz.
Bit ise yanlızca 0 veya 1 lerden oluşur şimdilik nasıl 0 veya 1 lerden oluştuğu bizi ilgilendirmiyor 1Bit de 0 veya 1 bilgisi olduğu bilmeniz yeterlidir. Her türlü verinin 0 ve 1 lerden oluştuğu söylemiştik. Bilgisayarınızdaki bir "Olu_Ozanlar_Dernegi.Avi" adlı bir filimi flash belleğinize attığınızda 0 ve 1 ler belli bir düzene göre sıralanacaktır ve bunu başka bir bilgisayarda açtığınızda media player bu dosyayı bir video dosyası olduğunun algılayacaktır çünkü 0 ve 1 ler sıralanırken ve düzenlenirken video şablonunda düzenlenmiştir. Bu 0 ve 1 lerin nasıl düzenlediği emin olun hiçde ilgi çekici değildir, bizde zaten bunların nasıl düzenlenendiğiyle ilgilenmeyeceğiz. Anaşılması daha kolay olması için örnekleri çoğaltalım. Bu web sayfasıda bir bit öbeğinden oluşur ve bu bit lerden bazıları yazıları, bazıları tabloları, bazıları kalın yazıları, bazıları resimleri temsil edecektir ve nihayetinde bir web sayfası oluşacaktır. Eğer siz bu web sayfasını "farklı kaydet" seçeneği ile kaydedersek başka bir bilgisayardaki 0 ve 1 leri sahib olduğunuz bilgisayarın sabit sürücüsüne kaydedersiniz. Bu web sayfasının 5Megabyte dan oluştuğunu varsayarsak 5milyon bit i sabit sürücümüze kaydederiz.Mega milyon demektir 15mega x 15 milyon x yapar.
0 ve 1 ler Hard Diskimizde Nerede Saklanıyor.
Bilgisayarın 0 ve 1 leri nasıl kullandığını kısaca anladık. Peki hard diskimize bir veri kaydettiğimizde düzenlenip kaydolan bu 0 ve 1 ler nerede?
Bu 0 ve 1 ler manyetik bir biçimde hard diskimizin üzerine kaydolurlar. Üzerine kaydolurlar doğru bir tanımlamadır çünkü bir diskete de veri kaydettiğinizde, disketin plağını içinden çıkartıp elinizin arasında biraz gezdirirseniz plağın üzerindeki manyetik parçacıklardan bazı 0 ve 1 ler silinmiş olur ki 0 ve 1 lerin düzeni bozulur artık o verilere ulaşamayız.
Manyetik Parçacıklar Nedir?
Kaydettiğiniz web sayfasını hatırlayın onu bir diskete kopyaladığımızda manyetik parçalar belli bir düzen içinde 0 ve 1 leri temsil edecek ve bu temsil web sayfamızı oluşturacak. Manyetik nesnelerin bir pozitif kutbu birde negatif kutbu vardır. Pozitif kutup yukarıya negatif kutup aşşağıya baktığında bu dizilim 1 i temsil eder bunu ters çevirdiğimizde 0 ı temsil edecektir. Pozitif kutup yukarıya negatif kutup aşşağıya baktığında bu dizilim 1 i temsil ettiğine göre bu dizilim 1Bit tir. Elimizde bir tane manyetik nesne var ve bu 1 i temsil ediyor eğer bu 0 da temsil etseydi yine 1Bit olacaktı. O halde 5Megabyte lık bir web sab sayfasını diskete kaydettiğimizde 5 milyon tane 0 veya 1 leri temsil etmek için 5 milyon manyetik parçaya ihtiyacımız vardır. Burada yine hatırlatmakda fayda var 1 manyetik parça 1Bit dir. Disketimizdeki 5 milyon manyetik parçayı kullandık, disketimizin toplam boyutu kabaca 15 milyonBit olduğuna göre hala alnımız var :) İşte disketimize 1.44 Mb lık bir dosya attığımızda 0 veya 1 i temsil etmesi için kullanabileceğimiz olan manyetik parça kalmadığı için disketimizin alanı dolar. Şimdi tek bir manyetik nesne ile 0 veya 1 i temsil ettik peki, resimleri, yazıları, kalın yazıları nasıl ifade edilir?
Önce Sayıları Anlayalım
Önce şu soruyu sormakda fayda var tek bir manyetik parça ile 0 veya 1 i göstere bildiğimize göre daha büyük sayıların ifadesi nasıl olacak? Aşşağıdaki abaküse bakalım.
Bu Abaküsde 8 tane hane var 1.kolonda 5 tane boncuk var bu boncuklar 5 rakamını ifade ediyor 2.kolonda 5 tane boncuk var ve buda 5 rakamını ifade ediyor 5.kolonda 2 tane boncuk var buda 2 rakamaını ifade ediyor. Bu Abaküs örneğini somutlamak için iyi örnek bunu unutmayın.
Biz insanlar 789 gibi bir sayıyı kullanırken bu sayının bazı şeyler ifade ettiğini biliriz. 7 yüzler basamağındadır 8 onlar 9 ise birler yani 7 tane 100 + 8 tane 10 + 9 tane 1 = 789 Bilgisayarımız 0 ve 1 leri ifade edebildiğine göre :) 789 gibi bir sayısı nasıl ifade ederiz. Yukarıdaki abaküsü unutmayın aslında bilgisayarda abaküs gibi bir yapı kullanır :)
İkilik Sistem İle Sayıların İfadesi
İkilik sayı sistemine hoş geldiniz beyler. İkilik sistemde durumu şöyle izah edebiliriz. Decimal sistemde bizler onar onar atlarız 1 10 100 1000 gibi ikilik sistemde ise 2 nin katları vardır ve diziliş aşşağıdaki gibidir.
En sağdaki basamak 1 i temsil eder sonraki basamak 2 sonraki basamak 4, 8, 16 ... Yukarıdaki kümelenme tek seferde 8 adet 0 veya 1 i temsil edebilir.(İşte 8 tane rakam veya 8 bit ) Yukarıdaki sayı düzenin her rakamın altında bir manyetik kutup olduğu düşünün. Daha kolay anlaşılması için biraz tanımlama yapalım ve örneklere geçelim.
Bigisayarların entegre ve bir takım donanımlardan oluştuğunu biliyoruz bilgisayarımız yukarıdaki hesaplamaları transistörler ile gerçekleşir. Transistörler donanımların bir alt birimidir. Transistörlerde elektrik var veya yoktur. Transistörlerin tanımı ile ilgilenmeyceğiz şimdilik bunları boşverip transistörleri lambalara benzetelim. Lambada elektrik olduğu durumda lamba yanacak ve 1 i ifade edecektir, lamba yanmadığında ise 0 ı ifade edecektir.
Yukarıdaki örnekdeki lambalar mavi ise lamba yanıyor siyah ise lambanın kapalı durumudur. Yukarıda 8 tane kümelenmiş 8 adet lamba var bunlar sadece 2 tane lamba açık bu iki lambanın temsil ettiği rakamlar 1 ve 2 bu rakamları toplarsak 3 işte hülasası budur :) Bilgisayarın sayıları ifade etmesinde lazım olan bir grup lambadır, bu lamlarda yukarıdaki düzenin birer rakamını temsil eder. Bunu yazmak istediğimizde şöyle yazarız soldan soğa doğru bakalım 128 deki lamba 0, 64 deki lamba 0, 32 deki lamba 0 ..... 2 deki lamba yanıyor 2 yi ifade eder 1 deki lambada yanıyor 1 ise " 00000011 "
[caption id="attachment_10" align="alignnone" width="190" caption="binary"]
[/caption]Yukarıdaki dizliş 5 i ifade edecektir 1 ve 4 kolonundaki lambalar açık elimizde 1 ve 4 var 1 + 4 = 5
Yukarıdaki dizliş ise 16 i temsil ettiğini görüyoruz yazmak istediğimizde nasıl olacaktır bir düşünün. 00010000 şeklinde değil mi? Bunu soldaki sıfırlar olmadan da yazabiliriz "10000" Şimdi aşşağıdaki örnekleri binary sisteminde yazmaya çalışın.
| 1 | 1 |
| 2 | 10000 |
| 3 | 11 |
| 4 | 100 |
| 5 | |
| 6 | |
| 15 | |
| 35 | |
| 47 |
Sayıları ifade etmek için sürekli 8 li kümelerden oluşan lambaları kullandık. 1 tane lamba veya transistör 1 rakamı ifade ettiğine göre 8 tane lamba 8Bit i ifade edecektir. Artık bilgisayar gibi saymayı ve yazmayı öğrendik oldukça ilginç bir sistemi var. Bir röportajında Bill Gates e imkanınız olsaydı ne yapmak istersiniz gibisinde bir soru sorulduğunda de söylediği bir şey var " Bell labaratuarlarında transistörlerin nasıl icad edildiğini görmek isterdim" Bilgisayarımız 4 rakamını elde etmek için 8 tane transistörü kullanacak ve " 00000100 " düzeni ortaya çıkacak peki bunu neresi kullanışlı :S ?
Binary Sistem ve Kullanımı
Bunun için biraz geriye gidip basit bir hesap makinasını inceleyelim basit bir hesap makinası toplama, çıkarma, bölme ve çarpma yapıyor. Hesap makinası 2 + 4 gibi bir hesabı nasıl yapar? Bu işlemi yazdığımızda ekran bu rakamlar kalabiliyor o zaman ilk olarak 2 rakamını sonra +(toplama) işaretini sonra 4 rakamını ardından = (eşit) işaretini ve sonuç olan 6 rakamanı belleğinde tutması gerekir. Hesap makineleri bu rakamları tutmak için "Register"ları kullanırlar. Register ın türkçe karşılığı ise bellektir. Bir register 8Bit tir. 1 tane register ın içine bakarsak 8 tane bit yani 8 tane lamba görürüz o zaman şunun söyleyebiliriz basit bir hesap makinasında 5 tane register vardır çünkü 5 tane ifade etmemiz gereken rakam ve işaret var. 2 + 4 = 6 aşşağıdaki resimde daha iyi anlaşılır.
2 + 4 = 6 gibi bir işlemde iste durum şöyle olacaktır.
+(artı) - (eksi) = (eşittir) gibi işaretleri nasıl tutuğuyla ilginemeyeceğiz. Buraya kadar bilgisayarın 0 ve 1 leri nasıl kullandığını umarım anlatabilmişimdir.
Şimdi tekrar örnek yapalım.
| 0 | 0 |
| 1 | 1 |
| 2 | 01 |
| 3 | 11 |
| 6 | 110 |
| 15 | 11111 |
| 255 | 11111111 |
| 256 |
1Byte 8 bit ve her bir bit de 2 olası değer olduğuna göre 2 üzeri 8 = 256 ise 255 tane olası değer kullanabilirim, o halde 256 sayısını hesap makinasında nasıl ifade edicem? 1bit e ihtiyacım var 256 lar basamağında bir lamba açık 128 ler basamağından hemen sonra gelen basamak ise kapalı o halde bir tane açık lambaya ve 8 tane kapalı lambaya ihtiyacım var 100000000
Alafabe ve Diğer Şeyler
Bilgisayarımız A harfini saklamak için yine 1Byte kullanacaktır peki bunu nasıl yapar? Not: Byte kısalması büyük "B" Bit in kısaltması küçük "b" dir bundan sonra bu şekilde kullanıcam. aschiitable.com da bazı sayıların karşılıklarını görebilirsiniz. ASCII bilgisayardaki dilleri ifade etmek için kullanılan kodlama düzenidir. Bu düzende bilgisayarın A harfini elde etmesi için 1Byte kullanıcak ve 65 sayısını oluşturacaktır. ASCII kodlamanın diğer bir adı 8bit ASCII dir 256 tane karekteri ifade eder. 8bit lik ascii kodlamada ingilizce kullanan ülkeler için bir sorun yokken geri kalan tüm dillerde sorun vardır. Bunun için geliştirilmiş Unicode vardır. Unicode yeryüzündeki tüm karakterlere bir sayı değeri atamayı amaçlamaktadır. İşte bir metin belgesinin nasıl 0 ve 1 leri kullanarak oluştuğu anlamış olduk. Bit kavramını heryerde duyacaksınız çünkü bilgisayar kullanır :) video veya resimlerin nasıl bit leri kullarak oluştuğu belki başka bir dökümanda anlatabilirim. Teşekkürler.
Kaynakça;
Kaydol:
Yorumlar (Atom)